Αρθρίτιδα ονομάζεται η παθολογική εκείνη κατάσταση στην οποία καταστρέφεται ο αρθρικός χόνδρος ο οποίος καλύπτει τα οστά μέσα στις αρθρώσεις. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα τα οστά πρακτικά να «τρίβονται» μεταξύ τους προκαλώντας έντονο πόνο και περιορισμό των κινήσεων της άρθρωσης.

Στο γόνατο, οι πιό συχνές μορφές αρθρίτιδας που οδηγούν τον ασθενή στον ορθοπαιδικό χειρουργό και χρήζουν θεραπείας είναι:

Οστεοαρθρίτιδα: Η οστεοαρθρίτιδα είναι η πιο κοινή μορφή αρθρίτιδας στο γόνατο. Πρόκειται για μια χρόνια, εκφυλιστικού τύπου, πάθηση που εμφανίζεται κυρίως σε άτομα άνω των 50 ετών. Στην οστεοαρθρίτιδα, ο χόνδρος των επιφανειών του γόνατος φθείρεται σταδιακά. Καθώς ο χόνδρος αποδομείται, τα οστά αρχίζουν να έρχονται σε μια επώδυνη επαφή μεταξύ τους. Η διαδικασία συνοδεύεται από σκλήρυνση των οστικών επιφανειών κάτω από τον χόνδρο, ανάπτυξη νέου οστού και χόνδρου στις παρυφές της άρθρωσης (οστεόφυτα) καθώς και από ίνωση του αρθρικού θυλάκου.

Ρευματοειδής αρθρίτιδα: Η ρευματοειδής αρθρίτιδα είναι μια χρόνια φλεγμονώδης νόσος που προσβάλλει ταυτόχρονα πολλές αρθρώσεις στο ανθρώπινο σώμα συμπεριλαμβανομένου και του γόνατος. Εκδηλώνεται σαν συμμετρική πολυαρθρίτιδα, γεγονός που σημαίνει ότι προσβάλλει την ίδια άρθρωση αμφοτερόπλευρα.
Στην ρευματοειδή αρθρίτιδα ο αρθρικός υμένας αρχίζει να φλεγμαίνει, διογκώνεται και οδηγεί σε πόνο και δυσκαμψία του γόνατος. Πρόκειται για μια αυτοάνοση πάθηση. Αυτό σημαίνει ότι το ανοσοποιητικό σύστημα μέσω της φλεγμονώδους αντίδρασης που προκαλεί, καταστρέφει τους φυσιολογικούς ιστούς (χόνδρο, συνδέσμους και οστό)

Μετατραυματική αρθρίτιδα: Αυτού του είδους η αρθρίτιδα αναπτύσσεται μετά από έναν τραυματισμό στο γόνατο. Για παράδειγμα, ένα κάταγμα που αφορά και την άρθρωση (ενδαρθρικό κάταγμα) μπορεί να προκαλέσει ανεπανόρθωτη βλάβη στον χόνδρο που καλύπτει τις αρθρικές επιφάνειες του γόνατος, και κατ’επέκταση να οδηγήσει σε χρόνιες αρθριτικές αλλοιώσεις. Επίσης, οι ρήξεις μηνίσκων και οι συνδεσμικές κακώσεις (π.χ. ρήξη προσθίου χιαστού συνδέσμου) μπορούν να προκαλέσουν αστάθεια και επιπλέον φθορά της άρθρωσης του γόνατος, η οποία σε βάθος χρόνου οδηγεί σε αρθριτικές αλλοιώσεις.

Κοινό σύμπτωμα όλων των μορφών είναι ο πόνος και ο περιορισμός της κινητικότητας. Ο πόνος αρχικά εμφανίζεται μόνο κατά την βάδιση και την ορθοστάτηση του ασθενούς (πόνος βάδισης). Καθώς η καταστροφή του χόνδρου συνεχίζεται, ο πόνος εμφανίζεται πλέον συνεχώς ακόμη και κατά την ξεκούραση σε καθιστική θέση (πόνος ηρεμίας). Για να φτάσει στο τελικό στάδιο της νόσου να μην επιτρέπει στον ασθενή να κοιμηθεί ή/και να τον ξυπνάει κατά την διάρκεια της νύκτας (πόνος ύπνου). Η κίνηση της άρθρωσης περιορίζεται σταδιακά, με αδυναμία πλήρους έκτασης του γόνατος και κάμψης πέρα των 80-90 μοιρών.

Η συντηρητική αντιμετώπιση, όπως τα αναλγητικά φάρμακα ή οι βακτηρίες (μπαστούνι), πολλές φορές δεν επαρκούν και τότε ο ασθενής πρέπει να εξετάσει το ενδεχόμενο χειρουργικής επέμβασης αντικατάστασης της άρθρωσης γνωστή ως ολική αρθροπλαστική γόνατος. Η ολική αρθροπλαστική γόνατος αποτελεί σήμερα μια ασφαλή και αποτελεσματική επέμβαση η οποία ανακουφίζει από τον πόνο και επιτρέπει στον ασθενή την επιστροφή στην φυσιολογική του ζωή.